Waarom schrijf jij?

‘Waarom schrijf jij?’ is het thema van een schrijfwedstrijd van Creatief Schrijven. Ik heb een min of meer poëtische tekst ingestuurd, maar ik heb de vraag voor mezelf ook op een prozaïsche manier onderzocht. Er zijn vele redenen waarom ik schrijf en elke reden heeft een eigen techniek.

Ik had het eerder al over aandachtig schrijven. Met aandachtig schrijven, bedoel ik vooral voortdurend aandacht hebben voor het schrijven, voor de manier waarop ik schrijf, voor de reden waarom ik op een bepaald moment en in bepaalde omstandigheden schrijf, hoe dat verloopt en wat het resultaat is. Ik observeer mezelf als schrijver.

Aandachtig schrijven maakt deel uit van aandachtig leven. Ik vind het de moeite waard om dit aspect van mijn leven de volle aandacht te geven, want het geeft zin en richting aan mijn leven.

Aandachtig schrijven is ook een techniek op zich. Een handgeschreven brief schrijf ik met aandacht omdat ik mijn zinnen mooi wil opbouwen, omdat ik geen fouten wil maken en omdat ik de bestemmeling een gelijkmatig en leesbaar handschrift wil bieden. Op dezelfde manier schrijf ik soms ook in mijn dagboek/losschrijfschrift.

Soms vind ik het fijn en ontspannend om me helemaal op dat handschrift te richten. Op dat idee ben ik gekomen door naar een (zeer kort) filmpje van Allison Bechdel te kijken waarop ze de teksten in haar graphic novels met de hand tekent. Door haar dat te zien doen, kreeg ik drie jaar geleden weer erg veel zin om met de hand te gaan schrijven.

Het tegenovergestelde van aandachtig schrijven is automatisch schrijven. Dat is doorgaan met schrijven, zonder stoppen, zonder te letten op handschrift, zinsbouw en spelling. Het is de trap naar beneden nemen, naar het onderbewuste, waar beelden en verhalen opgeslagen liggen. Je moet alleen die trap durven afgaan, zonder stoppen, zonder vasthouden aan leuningen of muren. Ik heb het nog maar een paar keer gedaan. Een keer aan de hand van een krantenartikel: Vrouw zakt door perron. Het is wonderlijk hoe je fantasie zich op die manier naar de oppervlakte laat trekken.
Onlangs kreeg ik een heel leuk verhaal over een ontsnapte tijger van mijn zus Elisabeth. Zij was op dezelfde manier met een fait divers aan de slag gegaan. Het is iets wat ik vaker zou willen oefenen en waarop ik nog wil terugkomen.

Maar er is nog veel meer te schrijven. Door te schrijven kan ik inzichten verwerven als ik ergens over pieker, die inzichten kan ik opslaan en misschien wel een tijdje onthouden. Ik kan herinneringen oprakelen en ze bewaren. Ik kan een gebeurtenis, een teleurstelling, kwaadheid en verdriet verwerken. Ik kan mijn vreugde vastleggen en ze later terugvinden en weer vrolijk worden.

Als ik schrijf, op welke manier ook, kom ik in contact met mijn innerlijke zelf, met mijn gevoel, met mijn creativiteit, mijn talent en mijn intelligentie, die er allemaal om vragen om verder ontwikkeld te worden. Daarnaar luisteren en doen wat ze vragen, geeft mij zin om ’s morgens op te staan.
 
Halfweg het boek ‘Schrijven vanuit je hart’ van Natalie Goldberg, kwam ik een andere vraag tegen: Wat is je diepste verlangen? Ze geeft aan haar studenten de raad om daar vijf minuten intensief over te schrijven. Ik heb het vroeger al eens gedaan en ik heb het nu opnieuw gedaan. Deze vraag boort dieper dan de vraag waarom je schrijft. Ik kan het iedereen, schrijvers en niet-schrijvers, aanraden. Het vraagt een beetje moed en vooral eerlijkheid. Maar het loont de moeite. Wat is je diepste verlangen?